Gerger kitabın Önsözünde şunları söylüyor: "Osmanlı Devleti'nin 2. Pâdişahı olan Sultan Orhan Gâzî beyaz çehreli çatık kaşlı top sakallı uzun boylu geniş göğüslü güzel yüzlü heybetli vakur kuvvetli ve değerli bir zât idi. Sultan Orhan Gâzî hakim ve halîm idi. Otuz (30) yıllık Saltanat (Padişahlık) zamanında meydana gelen olayların hiç biri yoktur ki zorbalık (zulüm) türünden sayılıp da değerlendirilmiş olsun. Merhameti zamanının terbiyesinden elde edilebilecek derecelerden bin kat üstün idi. Halka şiddetle muamele şöyle dursun Gazâya canlarını vakfeden Askerlerini kendilerinden fazla korurdu. Birkaç kişinin hayatını bir memleketten kıymetli tutardı. Bir Kalenin senelerce korunmasını birkaç yüz Askerin ölümüyle ele geçirilmesine tercih ederdi. Siyasi maharette (ustalıkta) Allah'ın özel bir hediyesine sahipti. Daima harp (savaş) ile vakit geçirmediği Karesioğulları'ndan başka İslâm topraklarında hiçbir yere taarruz etmediği halde babasından aldığı üç yüz bin (300.000) kadar halkın sayısını üç milyon (3000000) kişiye ulaştırdı. Sultan Osman zamanında savaşan Askerin (Ordunun) sayısı üç bin (3000) kişiyi geçmemişken Sultan Orhan zamanında bu sayı otuz iki bini (32.000'i) aştı. Adaletin uygulanmasında tam bir muvaffakiyete sahip idi. Halkı itaat ettirmekte insaflı şöhreti ve hakkaniyetini şecaat (yiğitlik) kılıcıyla ortak etti. Yalnız İslam mülkünde (topraklarında) değil Hıristiyan mülkleri (toprakları) içinde de Sultan Orhan'ın Devlet İdaresini kendi ırklarından kendi milletlerinden olan Hânedanların itaatine tercih ederek kendi istekleriyle Osmanlıların tabiiyetine girmiş Şehirler Eyâletler bulunurdu. Sultan Orhan adâlet yiğitlik hikmet ve siyasetine karşılık gelecek bir büyük fazileti de Devletlerarası muamelelerde (iş ve ilişkilerde) olağanüstü (fevkalade) ustalığı idi. Anadolu'daki "İslâm Hükûmetleri" arasında bir denge meydana getirerek onları birbirinin mânevi mukavemeti ile sükûnet (barış) içinde tutmak ve o sayede asrın kabiliyetlerinin artmasını sağlayı... Daha az göster