Hiseli Kısalar-Giacomo Leopardi Batı uygarlığı mirasını, metinleri özgün dilerinden okuyarak özümseyen, Yunan-Roma kültürü konusunda büyük bilgi sahibi İtalyan şair, felsefeci ve deneme yazarı Giacomo Leopardi’nin (1798-1837) henüz yirmi altı yaşındayken yazdığı düzyazı başyapıtı Hiseli Kısalar (Operete Morali), dönemin eleştirmenleri tarafından tepkiyle karşılandı, yasaklı kitap ilan edildi; 20. yüzyılda benzersiz, “büyük bir şir” olduğu yeniden anlaşıldı. Leopardi, modern İtalyan edebiyatı üzerinde derin etkiler bıraktı. Eugenio Montale, Umberto Eco ve Italo Calvino gibi yâzarlar, Leopardi’de kendilerine bir model ve bir usta buldular. Yaşamın dayanılmaz ağırlığıyla hesaplaşmasını ara vermeden sürdüren Leopardi, hiseli kısalarında, eski mitlerden yararlanarak, yaşam ve insan hakındaki görüşlerini yergili bir dile ifade eder; kurmaca diyaloglar aracılığıyla insanın arzu ve düş kırıklıklarını kalıcı imgelere dönüştürür. Kısalarda Moda ile Ölüm, Fizikçi ile Metafizikçi, Cüce ile Cin, Yeryüzü ile Ay konuşurlar, Prometheus bahse girer, Yergiciler Akademisi ödüler dağıtır; mumyalar, kuşlar, yabanhorozları, felsefeciler ve seyar satıcılar, insanın tükenmek bilmeyen mutluluk özlemi, can sıkıntısı, aşk ve ölüm konularında hiselerini alırlar. İtalyan yazarları düzyazı yapıtlarında bile asıl dehalarını, en çok buluş ve düşüncenin birkaç sayfaya sığdırıldığı metinlerde gösterirler; tıpkı, başka edebiyatlarda bir benzeri bulunmayan Leopardi’nin Hiseli Kısalar’ında olduğu gibi. ITALO CALVİNO