Avrupa Kıskacında Abdülhamit-Orhan Koloğlu Bu memlekete Abdülhamit’in seveni de çoktur, yereni de. Bir kesim, her türlü musibetin kaynağı olduğunu düşünür; imparatorluğun çöküşü ve hata geri kalmışlığımızın vebali ondan bilinir. Muhipleri ise, ‘Ulu Hakan’ın her şeyini mükemel ve de kusursuz bulur. İki kesimin bu farklı değerlendirmelerinin tek bir hedefi vardır; İtihatçılar’ Yerenlerin amacı İtihatçıları aklamaktır. Sevenleri ise, tüm sorumluluğu İtihatçılara yüklemenin bir taktiği olarak, yüceltirler de yüceltirler Abdülhamit’i. Yabancıların derdi ise başkadır: Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki emelerini gizlemek, çevirdikleri türlü entrikayı örtbas etmek için yüklenirler de yüklenirler ‘Kızıl Sultan’a. Özetle, herkes meşrebine göre değerlendirir Abdülhamit’i’ Suçu başkasında arama tutkusu, nesnel bakışlara imkân vermediği gibi, yapılan değerlendirmeleri de sakatlar. Bu çalışma, hükümranlık sürdüğü tarihî dönemdeki siyasi koşuların çerçevelediği nesnel, gerçek bir Abdülhamit portresi çizme idiasını taşımaktadır. Titiz araştırmacılığını yayımladığı çok sayıda kitabıyla tescil eden Orhan Koloğlu’nun eseri, tarihî yanlışlıkları ve yanlış anlamaları düzeltmekle kalmayacak, toplumsal davranışlarımızın birçoğunu, bugün bile hükmünü sürdüren ‘Devlet elden gidiyor!.’ travmasını borçlu olduğumuz bir tarihî dönemi aydınlatacak; İtihatçıları, Kemalistleri’ ve de demokrasi tarihimizi daha iyi anlamımızı sağlayacak.