1984 - George Orwel 1984 - George Orwel Parti’nin dünya görüşü, onu hiç anlayamayan insanlara çok daha kolay dayatılıyordu. (. ) Her şeyi yutuyorlar ve hiçbir zarar görmüyorlardı çünkü tıpkı bir mısır tanesinin bir kuşun bedeninden sindirilmeden geçip gitmesi gibi, yutuklarından geriye bir şey kalmıyordu. George Orwel’in kült kitabı Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, yazarın geleceğe ilişkin bir kâbus senaryosudur. Bireyseliğin yok edildiği, zihnin kontrol altına alındığı, insanların makineleşmiş kitlelere dönüştürüldüğü totaliter bir dünya düzeni, romanda inanılmaz bir hayal gücüyle, en ince ayrıntısına kadar kurgulanmıştır. Geçmişte ve günümüzde dünya sahnesinde tezgâhlanan oyunlar düşünüldüğünde, ütopik olduğu kadar gerçekçi bir romandır Bin Dokuz Yüz Seksen Dört. Günceliğini hiçbir zaman yitirmeyen bir başyapıtır, yalnızca yarına değil, bugüne de ilişkin bir uyarı çığlığıdır. Can Yayınları, bu “bütün zamanların kitabını” Celâl Üster’in özenli çevirisiyle okura sunmaktan kıvanç duyuyor. Asıl adı Eric Arthur Blair olan ve yazdığı kitaplarla birçok ülkede çok okunanlar raflarından adını indirmeyen George Orwel'in 1984 kitabı Can Yayınları etiketiyle okuyucusuyla buluşuyor. İngiliz yazarın, diğer tüm eserleri gibi çok beğenilen politik romanı 1984, 362 sayfadan oluşuyor. Eseri orijinal dilinden Türkçeye çevirme işini ise Celal Üster üstleniyor. İlk olarak 194 yılında yayımlanan eserin Türkçeye çevrilip yayımlanması 20 yılına tekabül ediyor. Distopya türünün özeliklerini taşıyan romanın "Avrupa'da Son Adam" olarak yayımlanması planlandığı biliniyor. Fakat daha sonra kitabın yayıncısı ticari amaçlarla doğru stratejiyi yakalamak amaçlı ismini değiştirerek 1984 yapıyor. Totaliter rejimlere eleştiri niteliği taşıyan eser, yazarın en çok bilinen ve okunan eserleri arasında yer alıyor. Eser, 62 ayrı dile çevriliyor ve yalnızca Amerika'da 10 milyon baskıya ulaşıyor. Politik bir tema ekseninde gelişen roman, hayali bir toplum anlayışını ele alıyor. Kitabın ana karakteri Winston Smith ismini taşıyor. Karakter, Doğruluk Bakanlığı'nda çalışıyor ve işini oldukça seviyor. Bakanlıktaki görevi gelen bilgileri tutup notlar almak olan karakterin bir antika dükânına girmesiyle her şeyin seyri ve romanın işleyişi değişiyor. Winston, girdiği bir antika dükânından bir defter- kalem alıyor ve bu defteri günlük olarak kulanmaya başlıyor. Yazdıklarının düşünce suçlarını yakalayan "Tele-Ekran" tarafından görülmemesini sağlasa da yazdıkça fikir olarak bir ayrıntı keşfediyor ve bu ayrıntı onun "fikir suçlusu" olmasına neden oluyor. Düşünmenin de bir suç olarak sayıldığı toplumda karakter, yönetimde sözü edilen "Büyük Birader' (Big Brother) vasfında birinin var olmadığını düşünüyor. Daha sonra ise bu düşüncesini savunacak, kuvetlendirecek kaynaklar arayışına giriyor. Karakter aynı zamanda kendiyle aynı düşünceleri paylaşan kişi arayışına da giriyor. Kendi gibi Doğruluk Bakanlığı'nda çalışan, aynı zamanda Anti-sex örgütüne üye olan Julia ve devlete görev alan önemli isimlerden olan O'Brien, Winston ile ortak düşünceler taşıdığını öğreniyor. Julia, bir gün Winston'un avucuna üzerinde "Seni Seviyorum. " yazan bir kâğıt bırakıyor. Birini sevmenin dahi suç sayıldığı bu totaliter rejimde, Julia da büyük bir suç işlemiş sayılıyor. Birini sevdiği için artık bir düşünce suçlusu sayılan Julia ile Winston, düşünce polisinin olmadığı gizli yerlerde buluşmaya başlıyor. O'Brien'ın Julia ve Winston'a bir kitap göndererek bu kitabı okumalarını istemesiyle romanın seyrinde hareketlenmeler gözleniyor. Öyle ki kitabı okudukça devleti, devletin yapaylığını, rejimdeki yanlışları görüyor ve anlamaya başlıyorlar. Kitabı okumak için Winston'un günlüğü aldığı antikacının üst katında bir oda kiralayarak burada gizlice kalıyorlar. Bu odada hem alıcı hem de verici konumunda olan ve düşünce suçlarını yakalayan "Tele Ekran" olmaması onların tercih sebebi oluyor. İktidarı, sistemi, yaşananları anlamaya başladıkları sırada bazı şeyler yolunda gitmiyor ve düşünce polisi onları yakalıyor. Düşünce polisinin onları basmasıyla büyük bir şok yaşıyorlar çünkü polisin odayı kiraladıkları antikacı olduğunu görüyorlar. Odada "Tele-Ekran" olduğunu ve yakalandıklarını da böylece anlıyorlar. Yer altındaki korkunç ve penceresiz bir ceza alanı olan Sevgi Bakanlığı'na götürülerek düşünceleri kontrol altına alınıyor. Düşüncelerine müdahale edilse de duyguları hâlâ onlarla kalıyor. Baskıcı rejimleri ele alan eseri için George Orwel, "Kitabımda anlatığım toplumun bir gün var olup olmayacağını bilmiyorum ama buna benzerin geleceğini biliyorum. " diyor. Yazarın üretiği Büyük Birader (Big Brother) ve Düşünce Polisi gibi kavramlar yılar içerisinde gelişerek ünleniyor. Rejimler, sistemler, baskı, düşünce, duygu, toplum anlayışı akabinde gelişen 1984 kitabı sizi politik bir distopya yolculuğuna çıkarıyor. Distopya türünün önemli eserlerinde olan 1984 fiyatı ile de bütçenize uyum sağlayarak kütüphanenizde yer almayı bekliyor.